İstanbul’da Yahudi Sefarad ve İslam cemaatlerine ait mabedlerde ayin esnasında yada dini günlerde ilahiler icra edilmektedir. Sefarad ve İslam ilahilerinin makam seyirleri analiz edildiğinde ortak noktalar olduğu ortaya çıkmıştır. 16. Yüzyılda Osmanlı topraklarına yerleşen Yahudi Sefarad cemaati Türk Makam Müziğini benimsemiş ve Yahudi Sefarad müzisyenleri/din adamları Mevlevi müziğinden etkilenerek eserler ortaya koymuşlardır. Hem Yahudi hemde İslam müziğinin özelliklerini taşıyan bu ilahilere “Maftirim” adı verilmiştir. İslam Müziği’de yine 16. Yüzyılda önemli bestekarların çalışmaları ile büyük bir yükselişe geçmiştir. Bu çalışmada her iki cemaat ilahileri makam seyirleri biçimsel yapıları, kullanılan ölçü numaraları, karar sesleri ve dörtlü/beşlileri açısından “Arel-Ezgi Ses Sistemi”ne göre karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve bulgular sonucunda ortak noktaları ortaya konmuştur.

MAKALENİN TAM METNİNE ERİŞİM İÇİN TIKLAYINIZ

Bu makale, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü  İslam Tarihi ve Sanatları AnaBilimDalı “doktora” programından 6.10.2015 tarihinde mezun olan , Gazi Erkişi’nin “İstanbul’daki Yahudi, Hıristiyan ve İslam mabetlerinde icra edilen ilahilerin karşılaştırmalı müzikal analizi ” başlıklı tezinden türetilmiş bir makaledir. M.Ü.Sos.Bil. Ens. Lisans Üstü Öğretim Programı Yönetmeliği gereği, tez danışmanı olan Prof.Dr.Safa YEPREM ile ortak çalışma olarak yayımlanmıştır.